Cztery zasady gry pozycyjnej Steinitza

Wspominałem Wam ostatnio, że rozpocząłem czytanie książek o tematyce szachowej. Uznałem, że kolejne kroki w mojej przygodzie szachisty-amatora skieruję w stronę klasycznej edukacji – drukowana książka, nowa dawka wiedzy oraz jej przyswojenie poprzez ćwiczenia i praktykę w szachach online. 

Aktualnie jestem na etapie przerabiania pierwszej pozycji w mojej szachowej mini-biblioteczce, czyli książki „Graj jak arcymistrz” autorstwa Aleksandra Kotowa. Już w pierwszym rozdziale dotyczącym oceny pozycji. autor streszcza czterech krótkich punktach zasady gry pozycyjnej Wilhelma Steinitza – pierwszego oficjalnego mistrza świata w szachach od 1886 do 1894 roku.

Podstawy gry pozycyjnej w szachach

Aleksander Kotow w bardzo przystępny sposób przekazuje wiedzę pierwszego mistrza związaną z postępowaniem w trakcie partii szachowej. Oto one:

1. Gracz, który posiada przewagę pozycyjną ma obowiązek atakować – punktem ataku jest oczywiście najsłabszy punkt w armii przeciwnika
2. Szachista, który się broni musi mieć świadomość, że czekają go ustępstwa i chwilowo powinien zapomnieć – dla własnego bezpieczeństwa – o  ataku
3. Jeśli pozycja jest wyrównana należy zdobyć przewagę w grze pozycyjnej
4. Przewaga może mieć charakter stały (duża przewaga – w jednej formie lub elemencie) lub może się składać z kilku małych przewag, które należy sumować i wykorzystywać

Oczywiście  Kotow przestrzega, że od powyższych zasad istnieją wyjątki. Szachy to gra, gdzie o wyniku decyduje wiele czynników. Jednym z nich jest umiejętność łamania schematów i kreatywne rozwiązywanie problemów. Niekiedy poświęcenie materiału, wbrew logice Steinitza, może otworzyć nowe wspaniałe możliwości. Autor ilustruje to przykładem partii Anatolija Karpowa z Borysem Spasskim rozegranej w 1974 roku. W kluczowym momencie Karpow zamiast bezpiecznego posunięcia, np. pionem na f4 decyduje się na poświęcenie gońca w zamian za piona. Następnie do akcji skoczek tworząc dodatkowe groźby. Finalnie pomimo straty materialnej białe zyskały pozycyjnie.

Dobra książka szachowa = dużo pożytku

Zachęcam Was do czerpania szachowej wiedzy z różnych źródeł. Dla mnie książka Aleksandra Kotowa stwarza doskonałą okazję do spojrzenia na szachowe problemy oczami arcymistrza. Kotow był nie tylko uznanym teoretykiem szachów, ale także zawodnikiem z sukcesami. Duża wartością książki „Graj jak arcymistrz” jest niezliczona ilość diagramów z przykładami partii i ćwiczeniami – w sumie ponad 200! Wszystko dokładnie i obrazowo omówione, więc każdy może czerpać garściami z tego rezerwuaru szachowej wiedzy!

Mówiąc o analizie partii szachowych, Kotow obszernie prezentuje także partie mistrzów oraz z turnieju arcymistrzów z 1953 roku. To doskonała okazja, żeby poznać nazwiska szachowych tytanów z połowy XX wieku. Taka lekcja historii, poza tym, że niezwykle pouczająca, sama w sobie jest zwyczajnie ciekawa. Dobrze skreślone opisy pozwolą poczuć klimat tamtych rozgrywek i dla mnie to była wartość dodana do mojej szachowej edukacji.

Na koniec jest jeszcze kwestia sposobu przerabiania materiału szachowego – niestety pobieżna lektura nie przyniesie takiej korzyści jak solidne jej przestudiowanie. Dla szachisty-amatora takiego jak ja sporym wyzwaniem jest wizualizacja pozycji jakie powstają na szachownicy wraz z kolejnymi posunięciami. Jest też jednak pozytywna strona takiego wytężonego wysiłku intelektualnego – zauważyłem, że znaczenie lepiej rozpoznaję już pola na szachownicy bez patrzenia na nią. Jestem sobie w stanie więcej i szybciej wyobrazić, a jak wiadomo rozwinięta wyobraźnia  i fantazja znacząco wpływają na lepsze wyniki.

Na dziś to  tyle, wracam do czytania 🙂

Reklamy